1981 – Klein dood vogeltje

Na haar dood en begrafenis in 1980 droomde ik elke nacht de vraag hoe ver het lichaam van mijn moeder nu in ontbinding was.

Een en al vergankelijkheid
Een en al verval

Een geruststellend verloop hadden die dromen nooit. Ook overdag had ik er soms en in zekere mate last van, maar een onderwerp om eens gezellig in de groep te gooien was het nou ook niet bepaald. Ik moest me er in de geloofstraditie van mijn moeder ‘gewoon tegen in zetten’, en dan zou het waratje allemaal wel weer goed komen tussen ons.

Op weg naar het einde
Mede daarom ging ik vaker dan voorheen op bezoek bij mijn vader, die sterk verweesd achter gebleven was en zich met zijn leven weinig raad meer wist. Tot zijn betrekkelijk grote geluk betaalde de vroegere last van het extreem grote gezin zich nu uit in een overmaat aan familiale mantelzorg: ik heb hem nooit ofte nimmer alleen meer aangetroffen, het ontbrak hem aan niets (of aan ‘alles’: ’t is maar hoe je het bekijkt) . Maar praten kon hij nu meer dan ooit, vooral over het vroeger waar wij geen weet van hadden. – En elke keer dat ik hem bezocht zat er iets minder vader in de stoel.

Toen werd het februari 1981 en droomde ik het volgende:

KLEIN DOOD VOGELTJE

Ter ziele
Droomdood

vannacht
is het voor het eerst gebeurd
mijn vadertje hij zat
in mijn droom
in een hoek
van zijn te groot geworden stoel
op een goudgeel geborduurd kussen nauwe
lijks vel nog over benen
die de grond niet meer raakten
volmaakt dood te zijn dat
afgebrand uitgeblust leven
uit het eind van de vorige eeuw en
zijn langzame ademhaling hing
nog heel even
in de warme zeer warme kamer
toen hij pfff
zonder trilling of beven maar
de rit volkomen uitgegleden
aan de stilte van het eindsta
tion
wa
s
.
en morgen misschien wel is

Het laatste glaasje
De laatste KLARE

Eind maart gingen we dag en nacht bij hem waken, want die longontsteking ging maar niet over en wat er niet allemaal aan slijm uit zijn mond geholpen moest worden! Praten ging steeds moeizamer, schrijven op grote blocnote-vellen nog een klein beetje. In een steeds verder verloederend geheimschrift vroeg ie om een ‘Worst om op te zitten’ (opblaasbare zitband) of om een ‘KLARE’ (de kapitalen verzin ik niet). Ook had ie het ‘KOUT’, en was ie benieuwd of zoon ‘J. geweest?’ was, en hoe het met de ‘Vader van L.?’ was. En oja, of we de ‘Vastenactie’ toch vooral niet zouden vergeten, inclusief poging tot uitroepteken. – Alert was ie, dat krimpende vogeltje, tot de dood erop volgde in de nacht van Goede Vrijdag op Paaszaterdag 1981. Precies op tijd voor verlossing en verrijzenis.

The week after
Een week na de dood van mijn vader (25/12/1899 – 18/4/1981) ontving ik een brief van mijn ex-schoonzus W.G. die nog altijd erg leed onder de scheiding van mijn oudste broer J. De begrafenis en de confrontatie met J. en zijn nieuwe vrouw hadden haar erg aangegrepen. – ‘Dus nogal aangeslagen,’ schreef ze me, ‘ben ik thuis gekomen. Ik vond ’t prettig de hele bubs weer eens terug te zien, maar vervloekte weer mijn lot!’ Als ‘hommage’ voor papa B. schreef ze de volgende afscheidsgroet:

DAG PAATJE

Tot aan de hemelboog
Alles overweldigende hemelboog

Huilen kon ik niet,
toen ik er was,
maar jammer was er wel –
en dat kwam later pas.
Alleen terug in mijn eigen bestaan,
stond ik nog even in je laatste laan –
van groen, van kuil, van blommen,
verdomme!
Dag paatje, ik droeg je hoog.
En nu, tot de kleurige alles overweldigende
hemelboog –

‘Misschien kun je er iets mee doen – zie maar,’ besloot ze de brief. Ik ben blij dat ik daar 34 jaar na dato eindelijk eens werk van heb kunnen maken. (Alle direct betrokkenen, W.G., J. en zijn toenmalige vlam E., zijn inmiddels overleden. – B. 22/11/2015)

Voor ieder een mes/lepel/vork
Bestek van het huis

En toen begon eind april het grote leegruimen na het inventariseren en het verdelen. Een ‘commissie van vier’ bereidde de verdelings-avond voor, maakte lijsten en gaf nummers en een ‘waardering’ aan bijna alles wat zich in en om het huis bevond: 123 kavels, van ‘huiskamerameublement’ tot en met ‘ingelijste foto zilveren bruiloftsgasten’ en ‘consooltje met Bosch Mariabeeldje’. ‘Bovendien,’ schreef de commissie, ‘leek het ons aardig om allemaal over één set oud mes/lepel/vork te beschikken.’  –  De avond verliep zonder enige wanklank en in opperbeste stemming, en met behulp van de te erven drank die niet in de inventarisatie opgenomen was.
Ons gezin is nooit meer zo compleet en zo hecht bijeen geweest als op deze afscheidsavond, een hele mooie herinnering.

Ondertussen aan de Westwal en elders…
leefden wij ook ons eigen leven voort. Wij gaven voor familie en vrienden een geslaagd feestje wegens ‘Vijf jaar wonen aan de Westwal’, ik vervolmaakte mijn inkoop- en kook-kunsten en schreef een nieuwe dichtbundel onder de titel ‘Goed, dank u – Goed, dank u’, met opnieuw als ondertitel ‘Notities aan de binnenkant’. Bovenstaand gedicht ‘Klein dood vogeltje’ komt uit die bundel.

Protest tegen_kernwapens
Protest tegen kernwapens 1981

In november liepen wij met 400.000 anderen in Amsterdam mee in het protest tegen de kernwapens, Elias Canetti won de Nobelprijs voor de literatuur (lees in elk geval De behouden tongGeschiedenis van een jeugd), en op 11 november vroor het  8 graden. (Maar liefst 25 graden verschil met 11 november 2015. – B.)

In de buitenwereld overleefden president Reagan, Paus Johannes Paulus II en de Franse president Giscard d’Estaing een aanslag op hun leven, en stierf de begenadigde reggaezanger Bob Marley: ‘De Jamaicaanse politie moest naar de wapenstok grijpen om de treurende massa’s in bedwang te houden,’ lees ik in een krantenartikel uit die tijd. – Maar wát een muziek ook!

Bhagwan in Nederland met volgelingen
Bhagwan in Nederland met volgelingen

Ook waren er veel mensen op de wereld en vooral ook in Nederland die zich als aanhanger van goeroe  ‘De Bhagwan’ in het oranje staken, en zeker ook om uitzinnig het ‘Feest van de Volle Maan’ te vieren. Maar bij het Bossche Carnaval waren ze toch vooral de koddige loopgroep die oranje BN’ers als swami Ramses Shaffy en sanyassinn Albert Mol te kakken zetten.

SKA van Madness
MADNESS

En bij ons thuis? Daar bracht zoon Ma nieuwe vrolijkheid met zijn LP’s van de SKA-groep Madness. Misschien is het daarom wel goed om een lange droeve periode nu af te sluiten op het swingende en aanstekelijke ritme van ‘Our house, in the middle of our street’ (3.23 min.).

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.